Występowanie astmy wysiłkowej u sportowców wytrzymałościowych bardzo często wynika z szeregu czynników, takich jak wyższe współczynniki wentylacji, które są utrzymywane przez długie okresy, oddychanie ustami i czynniki środowiskowe, takie jak pogorszona jakość powietrza i niska temperatura. Podczas ćwiczeń każdy z tych czynników może prowokować następujące objawy astmy: duszność, ucisk w klatce piersiowej, kaszel, świszczący oddech i osłabienie wydajności.
W tym studium przypadku omówiono adaptacje dotyczące układu oddechowego i wydajności w wyniku regularnego treningu oddechowego z użyciem trenażera oddechu Airofit (dwa razy dziennie). Kolarz szosowy, u którego zdiagnozowano astmę wysiłkową monitorował wszelkie postępy w czasie 12 tygodni ćwiczeń mięśni oddechowych. Regularnie testował Airofit i sprawdzał wyniki za pomocą różnych metod, takich jak testy przepływu szczytowego, wyniki testów w aplikacji, czy pomiar tętna.
Przypadek:
27-letni mężczyzna o atletycznym, wielosportowym doświadczeniu. W poprzednich 2 latach trenował kolarstwo szosowe. Ćwiczył 6-7 dni w tygodniu, ogólnie 8-12 godzin łącznie, w tym regularnie brał udział w wyścigach. Pracował w pełnym wymiarze godzin, od poniedziałku do piątku. Mieszkał z żoną i nowo narodzonym dzieckiem. Zdiagnozowano u niego astmę wysiłkową w sierpniu 2019 r. Doświadczał ograniczeń wdechowych podczas interwałów o wysokiej intensywności i długotrwałych maksymalnych wysiłków podczas jazdy na rowerze. Przed rozpoczęciem okresu próbnego otrzymywał 1 dawkę Fostair 100/6 i 6 mikrogramów formoterol fumarate dihydrate. Przyjmował leki dwa razy dziennie, raz rano i raz wieczorem. W obu przypadkach dawkę przyjmował po każdym treningu oddechowym i przeprowadzono testy. Fostair 100/6 został przerwany po tygodniu 4 okresu próbnego. Inhalator Salamol Easi-Breathe był również zalecany i był dostępny podczas wszystkich sesji treningowych jako środek ostrożności. Nie został użyty w żadnym momencie.
12-tygodniowy program
Trening kolarski nie różnił się znacząco od wcześniejszych sesji treningowych. Airofit opracował indywidualny plan treningu oddechowego dla kolarza. Polegał on na stopniowym zwiększaniu czasu i poziomu trudności sesji. Rozpoczynano od treningu trwającego 5 minut, a skończono na 10 minutach.
Tutaj znajdziesz szczegółowy plan treningu.
Testy
Dwa razy dziennie (rano i wieczorem) przez 12 tygodni, dokonywano pomiaru przepływu szczytowego, czyli prędkości, z jaką powietrze wydostaje się z płuc przy silnym wydechu wykonanym po pełnym wdechu. Testy były przeprowadzane przed treningiem.
Kolejnym testem było mierzenie wyników w samej aplikacji Airofit. Kolarz musiał całkowicie wydmuchać powietrze z płuc z maksymalną mocą, następnie maksymalnie wciągnąć powietrze do płuc i ponownie powtórzyć maksymalny wydech. Ten test mierzy pojemność życiową płuc, maksymalne ciśnienie wdechowe i maksymalne ciśnienie wydechowe. Test początkowo był przeprowadzany co 2-3 dni, później dwa razy dziennie.
Wyniki kolarza były mierzone również za pomocą miernika mocy Garmin Vector 3. Poza tym kolarz notował swoje obserwacje: oceniał poziom wysiłku na skali od 1 do 10 punktów oraz dodawał uwagi pisemne (głównie dotyczące obserwacji oddechu).
Wyniki
Szczytowy przepływ wydechowy:
poprawę wyników widać zarówno po 12 tygodniach, jak i po porównaniu tych wyników z danymi przed okresem testowym. Poniżej zestawienie szczegółowe.
Pierwsze 3 tygodnie
Tydzień 1 – wyniki wahały się od 700 do 800 ze zmiennością o 15,2%
Tydzień 2 – wyniki wzrosły do 760 – 815 (zmienność 7%)
Tydzień 3 – wyniki wahały się od 780 do 820 (zmienność 5%)
Na koniec trzeciego tygodnia zmienność to 2/3 mniej niż na początku.
3 ostatnie tygodnie
Tydzień 10 – wyniki wahały się od 800 do 820 (zmienność 2,5%)
Tydzień 11 i 12 – wyniki powtórzyły spójność z tygodnia 10.
Najwyższe odnotowane wyniki w czasie testów to 840 (7 i 8 tydzień). Najniższy wynik to 700 (1 tydzień).
Aplikacja Airofit
Pojemność życiowa płuc:
zanotowano wzrost o 216,4 ml tygodniowo w okresie 12 tygodni. W tygodniu 6-8 nastąpiła stabilizacja, następnie znów był widoczny wzrost. Testy wykazały, że średnie wyniki dotyczące pojemności życiowej płuc wzrosły łącznie o 2,38 l (z 3,69 l do 6,07 l). Najsłabszy wynik (3,13 litra) zanotowano w pierwszym tygodniu, podczas gdy najsilniejszy wynik (6,61 litra) został zaobserwowany w ostatnim tygodniu.
MIP
Wyniki pokazują średni tygodniowy wzrost o 9,29 cm H2O. Najsłabszy wynik -56,64 cm H2O odnotowano w tygodniu 1, drugi najsłabszy wynik to 111,42 cm H2O. Najsilniejszy wynik
odnotowano w 11 tygodniu (323,12 cm H2O).
MEP
Wyniki pokazują średni tygodniowy wzrost o 8,96 cm H2O. Najsilniejszy wynik (260,14 cm H2O) odnotowano w 11 tygodniu.
Założenia
Ćwiczenia oddechowe umożliwiają wyższą jakość treningu fizycznego, umożliwiają zarówno szybszą regenerację oddechu (podczas treningu interwałowego o większej intensywności) i mocniejszego, bardziej stabilnego oddechu podczas wysiłku aerobowego.
Dane tętna
W trakcie treningu tętno było raczej spójne. Strefy tętna i wydolności tlenowej wzrosły o 6 uderzeń na minutę (przez 20 minut). Średnio było 5 uderzeń na minutę
(BPM) wzrasta w obu tych strefach. Maksymalne zarejestrowane tętno również wzrosło, podczas gdy tętno spoczynkowe zmniejszyło się średnio o 3-5 uderzeń na minutę.
Obserwacje i odczucia własne
Krótki wysiłek z dużą intensywnością (<5 min.)
Taki wysiłek zazwyczaj skutkowałby objawami astmy (duszność i świszczący oddech). Po 12 tygodniach treningu ćwiczenia rzadko powodowały jakiekolwiek objawy astmowe. Jeśli jednak wystąpiły – były lżejsze i łatwiejsze do opanowania. Uspokojenie oddechu trwało krócej.
Średni wysiłek trwający 5-30 minut
Ten rodzaj wysiłku wcześniej był ograniczony z uwagi na potrzebę uspokojenia oddechu. Wydajność treningu spadała nie z powodu niskiej wytrzymałości, a przez utrudnienia w oddychaniu. Po 12-tygodniowym okresie testowym pułap został podniesiony i ćwiczenia od 5 do 30 minut rzadko powodowałyby jakiekolwiek trudności w oddychaniu.
Długotrwały wysiłek aerobowy
Długie wysiłki znacznie się poprawiły, została poprawiona technika oddychania, przepona była aktywna, a oddechy równe. To ułatwiło maksymalny pobór tlenu i efektywne wydychanie dwutlenku węgla. Skutkuje to wyższym poziomem wydajności, utrzymywanym przez dłuższy czas.
Inne obserwacje
Korzyści psychofizyczne
Używanie trenażera oddechu przyniosło kilka dodatkowych korzyści. Jest to wyregulowanie oddechu i skupienie na oddychaniu. Głębokie, spokojne oddechy wysyłają do mózgu sygnały relaksujące. Korzystanie z Airofit okazało się bardzo dobre na rozpoczęcie dnia, natomiast sesje wieczorne pozwalały wyciszyć się przed snem.
Trawienie
Zupełnie nieoczekiwaną korzyścią z treningu okazał się pozytywny wpływ na trawienie (najbardziej zauważalny po wieczornym posiłku). Kolarz zaobserwował, że objawy niestrawności szybko ustępowały po 5-10 minutach z trenażerem oddechu.
Poprawa świadomości oddechowej (płytki oddech)
Długotrwałe korzystanie z trenażera oddechu poprawia ogólną świadomość oddechową, nawet kiedy pacjent nie korzysta w ciągu dnia z trenażera. Najbardziej widoczne było to podczas pracy siedzącej (przy komputerze), kiedy to bardzo łatwo zapomnieć o prawidłowym oddychaniu i wpaść w tzw. płytki oddech.
Placebo
Sama świadomość tego, że sportowiec ma za sobą trening oddechowy z trenażerem, dodawał pewności siebie i wpływał na rywalizację z przeciwnikiem. Pewność, że układ oddechowy jest dobrze przygotowany do dotlenienia reszty ciała wzmacnia pewność i pozwala konkurować na najwyższym poziomie, zarówno fizycznym, jak i mentalnym.
Wnioski
We wszystkich obszarach testy wykazały pozytywne wyniki, zarówno pod kątem sprawności fizycznej, jak i psychicznej. Trening oddechowy bez wątpienia poprawił jakość oddychania i znacznie wyciszył objawy astmy wysiłkowej podczas ćwiczeń. To z kolei skutkowało zwiększoną wydajnością i wyższym poziomem treningu.
